Soru: Derin arama yaptığı iddia edilen civalı çubuklar, antenler,laptop bilgisayarlı düzeneklerin ve benzeri sistemlerin pals dedektörlerle karşılaştırıldığında ne gibi üstünlükleri vardır..?
Cevap: Elektronik sistemlerle yapılan define aramalarında en ideal ve güvenilir olanı pals sistem dedektörlerdir. Biz bunu bilir bunu söyleriz. Ömrümüz dağlarda,mağaralarda define peşinde geçti. Kullanmadığımız marka dedektör neredeyse kalmadı..Hepsini denedik hepsini gördük..En kötüsünü de kullandık, en iyisini de..Yine en az yanılma payıyla en yüksek verim alınan sistemlerde pals sistemlerdir..Definecilerin hemen tamamında bir derinlik tutkusu olduğu bilinmektedir. Derin arama yapabilen dedektöründe güçlü bir cihaz olması gerekir. Pals sistemlerin dışındaki vlf,bfo,t/r vb.. sistemlerin yapısında pals dedektör gibi yüksek akım anahtarlaması yapacak olan mosfet gibi elemanlar kullanılmadığından pals sistemler kadar define tespitinde güvenilirliği ve izleme derinliği performansları yoktur. 400volt 10amperlik mosfet gücüyle toprak altında tek parada 30-40 santim gidilirken,3-5 transistör yada opampla çok birşey elde edemeyeceğimiz açıktır. Zaten arayacağımız define metal türü defineler olduğu için bunları tesbit edebilmemiz için elektroniksel olarak geliştireceğimiz sistemler bellidir ve sınırlıdır.. Burada ya bobinin endüktansını değiştirerek, yada bobin üzerinden gönderilen güçlü bir sinyalin metal bünyesinde topladığı akım izlenerek metal tesbiti yapılacaktır. Yoksa eline çubuğu alacaksın, havadan toprağa göstereceksin filan bunların hepsi kandırmacadır ve bu gibi cihazlardan her.gi bir beklenti içerisinde olmamak lazımdır. Yani bu cihazların verdiği yada verdiğini sandığınız sinyallere göre bir kazı girişiminde bulunursanız hayal kırıklığı kaçınılmaz olacaktır.
Çok hırslı olmak bazen hayal kırıklığına neden olabilir. Sizi bu işlerden soğutabilir. Zaten bu gibi cihazları satanlar yani bu makinaları genel olarak alan tarama yada derin arama yapan cihazlar diye tanımlarsak bu cihazların üretici firmaları çok büyük ebattaki defineler için tasarımlandığını söylüyorlar. Oysa çok büyük ebattaki mesela 100 kilo altın yada büyükçe bir küpün içerisinde doldurulmuş kilolarca altın vb. şeyler düşündüğümüzde bu gibi defineler zaten yok denecek kadar azdır. Yani işe yarayanları bu ölçekte yoktur. Amma şayet arkeolog iseniz eski bir yerleşim yeri tesbit gibi bir durum varsa çok büyük ebatlı demir vb. ne olursa olsun bana yarar diyorsanız bu cihazlar belki fayda sağlayabilir. Fayda sağlayanı t/r sistemler olabilir..Çubuklar ise tamamen safsatadır. Bir kalemde bir yere bu oranda bir define gömüldüğüne yada bulunduğuna dair ben şahsen ömrü bu işlerle geçmiş biri olarak ne gördüm ne duydum. Şayet gören, duyan varsa ne zaman,nerede bulunmuş bize bildirirlerse istifade ederiz.Amma bize efsane anlatılmayacak. Efsanelere iş düşecekse bizde istemediğiniz kadar ondan var...Madem işimizi bilimsel yapacağız, yaş tahtaya basmayalım ve bastırmayalım...Ve fakat bir DELTA PULSE ile elde edilen buluntular deyim yerindeyse ganidir. Güçlü bir makina ayrımsız olmak durumundadır. Yapısı gereği bu böyle olacaktır. Ayrımlı olanı ise güçsüz makinadır bunu unutmayın. Bunu söylemekle pals sistemlerde ayrım var o azaman onlarda da iş yok diye düşünebilirsiniz. Pals sistemlerde yapılabilen ferro-nonferro türü bir metal ayrımı olduğu doğrudur. Oysa gerçekte bu bir metal ayrımı değil metallerin sınıflandırılarak tanınmasıdır.... Her iki özellik arasında elektroniksel olarak dağlar kadar fark vardır. Burada birbirinden tamamen farklı işlevsellikler sözkonusudur.. Fakat metal sınıflandırmasını defineci, metal ayrımı şeklinde anlamaktadır.Bu ise büyük bir yanılgıdır.
Metal sınıflandırmasında gönderilen sinyale benzer yada çok yaklaşık tepki karakteristiği veren farklı türden metaller aynı grup içerisinde değerlendirilmektedir..Manyetik olan antimanyetik olan,yada demir türü olan demir türü olmayan gibi....Dediğimiz gibi bu bir ayrım değildir. Reel kullanımdada bize faydası yoktur. Zira burada kesin olarak metal cinsi belli değildir. Kimi değersiz metaller gönderilen elekromanyetik sinyallere tıpkı değerli metaller gibi tepki verdiklerinden kesin bir ayrım sözkonusu olmamaktadır..
Elektroniksel temelli metal dedektörlerde ayrıma benzeyen birşeyler vardır ve bu doğrudur. Ve fakat gerçek anlamda bilinen tüm metal türlerini tek tek tanrıyan bir ayrım yoktur. Esasen böyle bir sistemde yoktur. Bu kural tüm sistemler ve tüm marka dedektörler için geçerlidir. Dedektör mü bilki metal ayrımı yoktur. İsterse ön panelinde yüz tane ayar düğmesi olsun, 17 inç lcd ekranı olsun durum aynıdır...Siz bakmayın piyasadaki süper ayrımlı, tek tek ayıran vs. filan reklamlara külliyen hepsi yalan...Dediklerinin onda biri doğru olsa dürüst kabul edicem..Yarısı değil onda biri...Bu kadar sallamaya pes doğrusu...
Aynı durum bazı ithal dedektörlerde de var. Onlardada yalanın bini bir para...
............................................................
O zaman ne yapacağız diye sorulursa yine ilk başta dediğimiz noktaya geliyoruz. Şimdi elektronik devreler içerisinde ddektörlerin farklı bir konumu vardır. Eğri oturup, doğru konuşmak gerekirse bu cihazlar genelde arazi şartlarında ve gece aramalarında,gizli,saklı kullanılacak cihazlar olduğundan pratik kullanımı olması istenilen cihazlar. Dolayısıyla en az teferruatla en optimum performans alınacak şekilde dizayn edilmelidirler. Aciliyet istenilen kimi durumlarda anında definecinin beklentilerine cevap vermelidir. Hemen kullanıma geçip istenilen bölge taranabilmelidir. Amma yaptığımız bir televizyon devresi olsa ekle ekleyebildiğin kadar program ve teferruat.
.....................................................
Dolayısıyla yapılan bir dedektörün definecinin önüne koyabileceğimiz arkasında durabileceğimiz mahçup olmayacağımız bir sistem olması gerekir. Yoksa "saldım çayıra, mevlam kayıra" türü bir cihaz yapıpta defineciye arzedersek şikayetlerin arkası kesilmez. Aynı zamanda sadece defineciler yani müşterilirimiz açısından değil amatörler açısındanda verdiği emeğe değecek sağlıklı performans alınabilen,daha önceleri birçok definecinin test edip memnun kaldığı sistemleri kendilerine tavsiye etmeliyiz.Bugün net üzerinde binlerce metal dedektörü şeması bulabilirsiniz.amma bunların yüzde doksanından fazlasını ben şahsen müsterilerime yada amatör arkadaşlarıma tavsiye edemem. Fakat el işçiliğini geliştirmek açısından,deneme,test amaçlı yapacaksa ne yaparsa yapsın. Orası başka..Ama profesyonel anlamda birşeyler sözkonusu olacaksa işin rengi birden değişir. Net üzerinde bu anlamda birkaç şema bulabilirsiniz. İşte DELTA PULSE,SNIFFERXR71,HAMMERHEAD dedektörler böylesi cihazlardır.
Pals sistemlerin yukarıdad değindiğimiz gibi dezavantajlı yönü en az olan sistemlerdir. Mutlak anlamda sıfır dezavantajlı olan bir dedektör sistemi yoktur. Kiminin yanılma payı vardır, kimi tenekeye altın sinyali verir,kimi küp,kiremit kırıklarına sinyal verir,kimisi ayrımlıdır 10-15 santimden başka çekmez bunuda toprak üzerinden 10 santim yukarıdan şayet tarama yapıyorsanız şöyle bir doğa yürüyüşü yapıp gelirsiniz.Filan falan derken hepsinin az çok negatif yönleri vardır. Fakat en az negatif, en çok pozitif yönü olan pals sistemlerdir. Daha öncede dediğim gibi bir delta pulsenin yada snifferin tahtını sallayacak bir dedektör zor tasarımlanır diye düşünüyorum.
Bunları derken şu anlaşılmasın.Burası elbette teknik bir sitedir..İstediğiniz farklı sistemlerden dedektör şemaları üzerinde çalışabilirsiniz ve çalışın..istediğiniz devreyi yapın. Ve fakat bu cihazları sakın definecinin önüne alternatif olarak sunmayın..Sunacaksanız bilinmesi gereken noktalarını izah edin. Yoksa biri çıkarda sizden birinden aldığım makina rezalet birşey çıktı,şöyledir,böyledir filan gibi birşeyler derse hem durduk yerde polemik ortamı yaratırsınız hemde sitenin kariyerini çizdirirsiniz.. Ve fakat ben yaptım çalışıyor, sizde deneyin filan gibicesinden birşeyler denilebilir. Ben şahsen DELTA PULSE'den şimdiye kadar şeytan kulağına kurşun tek şikayet almadım. Bir tane bile yok...Kime verdiysem hepsi memnun.. Çünkü DELTA PULSE adam gibi dedektör...Karşı tarafa mahçup olmamak için ne sıkıntılar çekiyoruz, ne emekler veriyoruz bilemezsiniz. Yani en iyisini, en kalitelisini sunalım bunlar üzerinde yoğunlaşalım demek istiyorum. Ki, karşı tarafında başı ağrımasın, bizimde başımız ağrımasın. Hem sonra diğer sistemler define yeri tesbit edebilse bile definene yerini ucu ucuna bulabilme konusunda yetersiz kalmaktadırlar. Cihaz bir yere sinyal veriyor gibi sanki ama nereyi kazacağız? İşte Pals sistemlerde böyle bir sorunda yoktur.
..........................................
Öte yandan hangi sistem dedektör olursa olsun küçük metalleri düşük mesafeden, büyük ölçekli metalleri ise yüksek mesafeden algılar. Bu pi,vlf,bfo,t/r tüm bobinli sistemler için geçerlidir. Burada en optimum performans aldığımız sistem reel kulanımda bize fayda sağlayacaktır.Bu sistem ise yine pals sistemlerdir. Deniliyorki pals sitemlerde derinlik performansı çok iyi ama metal ayrımı yok. Bende soruyorum hangi sistem dedektörde metal ayrımı var? Hiçbirinde yok..Peki kandırılıyor muyuz? Eh..! biraz öyle sanki..Şimdi az çok ayrıma benzer bişeyler yapan ama ayrım yapamayan bir sistem veriyoruz(vlf)bu seferde "bunda derinlik yok" diyor.Ben bazı müşterilerimden piyasadan satın aldıkları vlf dedektörleri güçlendirmek için bana göndermişlerdir. İçini açıyorum bakıyorum her taraf opamp...Pals sistemler gibi mosfet kullanılmadığından derinlik çok komik düzeylerde.Zaten derin aramalarda sağlıklı bir ayrım yapılamaz.Ayrımlı olsa bile..isterse havada tüm metalleri tek tek tanısın,toprağa vurduğun zaman makina çuvallar...Onun için çok düşük derinlikten sınırlıda olsa ayrıma benzer birşeyler vlf sistemlerle yapılabiliyor. Fakat bu sistemlerdeki derinlik profesyonel bir avcıyı tatmin etmekten çok uzaktır. Benim en son kullandığım Whites Classic II marka ingiliz malı ithal dedektör 20 cmlik başlıkla tek parayı 13 santimden yakalamıştı. 13 santim algıladığı en uzak mesafe yani uzaktan yakına doğru metal yaklaştırıldığında ilk sinyalin alındığı nokta..9-10 santimden daha net ses sinyali veriyor. E şimdi soruyorum sizce bu dedektör müdür, oyuncak mıdır? Bu vb. dedektörlerle araziye çıkan bir avcının aklına acırım. Şu halde 10-15 santimden ayrım yapsak nolur, yapmasak nolur? Zaten dediğimiz gibi birde acemi definecinin elindeyse bu cihaz şayet toprak üzerinden 10-15 santim yukarıdan götürerek başlığı arama yapıyorsa hayrını gör..El elde, baş başta...Bu cihazlarla arama başlığını toprağa sürtünürek götürülürse şayet derinlik toprak altında max. 10-15 santim dolaylarındadır. Burayı iyi kavrayın. Yoka televizyon reklamlarındaki gibi arama başlığını yerden 20-30 santim yukarıda götürerek filan define aranmaz. Sadece doğa yürüyüşü yapılır. Bu cihazların max. gideceği derinlik 40-50 santim dolaylarındadır. Büyük ebatlı metaller için...Piyasadaki dedektörlerin yüzde doksanı vlf sistemli metal dedektörlerdir. Ve bunların hiçbirisi basit bir pals dedektörün verdiği dernlik performansını veremez. Hele DELTA PULSE'nin eline su dökemezler..
.................................................
Bunları söylerken reel kullanım açısından meseleyi ele alıyoruz. Birebir arazi şartlarında olayı değerlendirmeye çalışıyoruz. İstiyoruzki Türk definecisine ve amatörüne tatmin edici bir dedektör sunabilelim.Bunun gayretindeyiz. Yoksa çalışma masanda istedğin dedektörü yap ama bu cihazı arazide benim elime verme...
....................................................
Dolayısıyla defineci dedektörlerin ne olup ne olmadığın bilmelidir. 3-5 yalan yanlış piyasa reklamlarına bakıpta bizim başımızı ağrıtmamalıdır.. Pekala piyasada iyisi yok mu? Vardır mutlaka da ben daha görmedim. Yada bana rastgelmedi. Bugün enaz 10 tane yerli üretim yapan dedektör firmasını tanırım. E şimdi adamlarda haklı..Doğru konuşunca malını satamıyorki...Şimdi sana kalkıp 10-15 santimden tek parayı algılıyor dese alır mısın adamların makinasını? Ne mümkün..Ama 7 metre deyince gözün açılıyor dimi? Daha sonrada gönder master huntere aman makinamı güçlendir abi filan...Amma bizi baştan dinleseydin bunlar olmayacaktı. Yok canım bu gidişle kesin sakal bırakıcam...
.................................................
Bunları yazarken yan cebime koyun filan demiyorum. Size olayı tüm çıplaklığıyla arzediyorum. Çoluğun çoçuğun rızkından kesipte eşşek yükü paraları beş para etmez makinalara yatırmayın diyorum.Piyasanın onda bir, yirmide bir fiyatına dedektör yada kit satışı yapan vede piyasadakilerden on kat daha iyi dedektörü böylesi hesaplı bir fiyata sunduğumuz için bize teşekkür etmeniz gerekmez mi? Ve özellikle tüm çıplaklığıyla konuyu size arzettiğimiz için...Bu açıklamalarımız sayesinde kim bilir kaç milyar cebinizde kalıyor.
Benim piyasadaki meslektaşlarıma bir düşmanlığım yok. Kimseyle de bir alıp veremediğim yok. İsteyen istediği yerden cihazını alabilir.Kimsenin rızkına mani olmak gibi bir niyetim yok ve olamaz. Zaten burada kendi halinde bir teknik siteyiz. Öyle uzun boylu birşeylerimizde sözkonusu değil. Ancak biz her zaman bir alternatif olarak buradayız.. Bu sektöre yeni bir soluk getirdiğimizi düşünüyoruz...
.......................................................
